مقدمه
یکی از چالش‌های مهم در ترکیبات موضعی داروخانه‌ها، حفظ پایداری فیزیکی و شیمیایی است.
جدایش فاز، تغییر رنگ یا بوی نامطلوب، نه تنها ظاهر محصول را تحت تأثیر قرار می‌دهد بلکه می‌تواند اثربخشی دارو را نیز کاهش دهد.
عوامل کلیدی در پایداری فرمول
انتخاب پایه سازگار:
پایه باید با مواد فعال از نظر pH، نوع حلال و بار الکتریکی سازگار باشد.کنترل pH:
تغییر pH می‌تواند منجر به رسوب، جدایش یا تخریب مواد فعال شود.غلظت‌دهنده‌ها و امولسیفایرها:
استفاده از پلیمرها و سورفکتانت‌های مناسب برای تثبیت فازها ضروری است.ترتیب اختلاط:
افزودن سریع یا هم‌زمان چند ماده فعال، خطر واکنش و ناپایداری را افزایش می‌دهد.دما و شرایط نگهداری:
ذخیره در دمای اتاق و ظروف دربسته غیرشفاف باعث افزایش عمر محصول می‌شود.
راهکارهای افزایش پایداری در داروخانه
استفاده از پایه‌های استاندارد کارخانه‌ای با فرمول پایدار.
انجام آزمون پایداری ساده در دمای ۴۰ درجه و بررسی برای مدت زمان 4 هفته.
افزودن آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین E در فرمول‌های حاوی فاز روغنی.
استفاده از مخلوط‌کن با سرعت پایین برای جلوگیری از ورود هوا به کرم.
نکته کاربردی
در ترکیبات حاوی اوره یا نیاسینامید، همیشه pH زیر ۷ را حفظ کنید؛ زیرا قلیایی شدن باعث تجزیه و تغییر رنگ می‌شود.
